 علی حاتمی می‌گفت:«حالا مثل این که از این سینما هم باید بروم و یا به قول دیالوگ فیلم‌هایم طعمه دام و صید صیاد شدم و یا می‌شوم و شاید این پایان عشق است و یا آغاز راه و اگر مرگی هست هیچگاه چیز ترسناکی نیست.»
14 آذر ماه مصادف با هفدهمین سالگرد درگذشت علی حاتمی سعدی سینمای ایران است.
او معتقد بود:« همیشه در تمام مدت سی سال سابقه کار هنری و بیست و چند سال کار سینمایی به سراغ سنگ‌های بزرگ رفته‌ام. مگر «ستارخان» در زمان خودش سنگ کوچکی بود؟ یا «سلطان صاحبقران» یا «کمال‌الملک» یا «حاجی واشنگتن» یا «هزاردستان» یا«دلشدگان». گناه من نیست که موضوع‌های مورد علاقه من و فیلمهای من از اندازه‌های معمول سینمای ایران بزرگ‌تر است. اگر می‌خواهیم پیشرفت کنیم واندازه‌های سینمایی‌مان را بزرگ‌تر کنیم باید دست به کارهای بزرگ‌تر بزنیم و باید کمی خطر کنیم. ما در سینمای ایران قادر به انجام هر کاری هستیم هیچ چیز کم نداریم. از چه بترسیم؟»
علی حاتمی هنگامی که در جریان ساختن آخرین فیلم ناتمامش «جهان پهلوان تختی» در بستر بیماری افتاده بود، این سخنان را مطرح کرد.
وی درباره‌ی اسطوره تختی گفته بود: « مطالعه و بررسی شخصیت‌هایی چون غلامرضا تختی در آغاز کار آسان می‌نماید. چرا که پژوهش درمورد افراد سرشناس معاصر حداقل مدارک و مستندات زنده وتازه‌ای را در دسترس پژوهش‌گر می‌گذارد. اما شاید مورد تختی استثنایی و شگفت باشد. «جهان پهلوان» در ذهن و باور توده‌ها نشانه قهرمانی‌ها و پهلوانی‌ها بود.»
بیش از 50 دقیقه از آن فیلم توسط علی حاتمی ساخته شده است و فیلمهای گرفته شده همچنان توسط مرتضی‌شایسته تهیه‌کننده آن، نگهداری می‌شود.
طی سال‌های نبودن علی حاتمی سینماگران و همکاران او درباره‌اش به اظهار نظر پرداختند که برخی جملات آنها را مرور می‌کنیم.
جمشید مشایخی: «زنده‌یاد "حاتمی "سعدی سینمای ایران بود که دیالوگ‌های حساب شده‌ای در فیلم‌هایش استفاده می‌کرد. او حرف امروز را در قصه‌های دیروز می‌گفت و تاریخ برایش وسیله بود.»
عزت‌الله انتظامی: «علی حاتمی خیلی دوست داشت راجع‌به حضرت محمد (ص) کاری بکند و سناریویی را با نام «آخرین پیامبر» آماده کرد و آنرا به همراه دو فیلمنامه دیگر به نام‌های «آق‌بانو» و «گاردن‌پارتی» به من داد تا آنرا بخوانم و نظرم را بدهم.»
علی نصیریان: « او به ایران و تاریخ ایران و آدم‌هایی که در تاریخ بودند و حتی اشیا، معماری و رنگ اینها اهمیت زیادی می‌داد و اصرار داشت همه چیز درست دربیاید.»
فریدون جیرانی :«علی حاتمی هنرمندی تکرار‌نشدنی بوده و همواره بخشی از فیلمسازان از جمله او متعلق به تاریخ هستند و درتاریخ زنده خواهند ماند.»
محمد علی کشاورز: «حاتمی فیلمنامه‌نویس ماهری بود و هنوز کسی روی دست او در دیالوگ‌نویسی بخصوص در زمان قاجار بلند نشده است.»
مرتضی احمدی : «علی مرد بامرامی بود و دیالوگ‌هایش مینیاتور بود و فکر نمی‌کنم کسی پیدا شده باشد که بتواند مانند او دیالوگ بنویسد.»
منوچهر اسماعیلی: «ایمان بچه‌ها پشت حاتمی بود و لحظه‌ای که حضور نداشت ما کار نمی‌کردیم و صبر می‌کردیم بیاید و بدون دستور او حتی یک کلمه هم نمی‌گفتیم.»
علی حاتمی با نام کامل عباسعلی حاتمی متولد 1323 تهران است.
او در اواخر دوره‌ی متوسطه به اداره‌ی هنرهای دراماتیک رفت و کلاسهای نمایشنامه‌نویسی را گذراند و بعد از مدتی از دانشکده هنرهای دراماتیک فارغ‌التحصیل شد کار هنری را از سال اول تحصیل در دانشگاه با نمایش «دیب» آغاز کرد.
از دیگر نمایش‌های وی می‌توان به «خاتون خورشید» «باف»، «آدم» و «حوا»، «حسن کچل» و «چهل گیس» اشاره کرد.
حاتمی سپس به کار ساخت فیلمهای تبلیغاتی مشغول شد بعدها شروع به همکاری با تلویزیون کرد و اولین کار مهمش در آنجا در مجموعه تلویزیونی «جنگل» 1347 به عنوان نویسنده و بازیگر بود. فعالیت در سینما را از سال 1349 به عنوان نویسنده و کارگردان با فیلم «حسن کچل» آغاز کرد.
از آثار سینمایی زنده‌یاد حاتمی می‌توان از «طوقی» 1349 «باباشمل» 1350 «قلندر» 1351 «سوته دلان» 1356 «حاجی واشنگتن» 1361 «کمال‌الملک» 1363 «مادر» 1368 «دلشدگان» 1370 نام برد.
علی حاتمی در چهاردهم آذرماه سال 1375 پس از یک بیماری طولانی درگذشت. |
